Artykuł
Gmina Żerków została włączona do Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w zakresie ochrony przyrody:
- ochrona dzikich ptaków – dyrektywa ptasia
- ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory –dyrektywa siedliskowa
Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 obejmuje część obszaru gminy Żerków, w których znajdują się rodzaje siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków roślin i zwierząt oraz obszary stanowiące ostoje ptaków.
Zobacz mapy i opisy obszarów chronionych:
Ostoja Nadwarciańska - PLP00009
[ STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH - plik pdf ]
Więcej informacji na stronie: Ostoja Nadwarciańska - PLP00009
Dolina Środkowej Warty - PLB30000-2
[ STANDARDOWY FORMULARZ DANYCH - plik pdf ]
Więcej informacji na stronie: Dolina Środkowej Warty - PLB300002
Człowiek i Przyroda
NATURA 2000 to nowe podejście do ochrony przyrody. Wejście Polski do Unii Europejskiej i związany z tym rozwój inwestycji oraz intensyfikacja rolnictwa poza wieloma pozytywnymi skutkami dla gospodarki niosą także zagrożenia dla polskiej przyrody. Już teraz obserwuje się spadek liczebności wielu pospolitych dotąd gatunków ptaków. Aby chronić nasze unikalne dziedzictwo przyrodnicze i zapewnić rozwój terenom cennym przyrodniczo utworzona została sieć obszarów NATURA 2000.
Czym jest NATURA 2000 ?
NATURA 2000 to sieć obszarów tworzonych w celu ochrony najcenniejszych europejskich roślin, zwierząt i siedlisk. Obszary NATURA 2000 powoływane są w mniejszych szczególnie ważnych dla zagrożonych gatunków. Są to nie tylko naturalne lasy czy torfowiska, ale także tereny intensywnej działalności człowieka: obszary rolnicze, porty a nawet lotniska. Dzieje się tak dlatego, że wiele gatunków jest uzależnionych od działalności człowieka. Na przykład derkacz – rzadki ptak łąk podmokłych, może przetrwać tylko dzięki rolnikom, którzy kosząc swoje łąki zapobiegają zarośnięciu ich przez krzewy. Zachowanie dotychczasowej gospodarki na łąkach jest wiec warunkiem przetrwania derkacza i wielu innych gatunków NATURA 2000 nie będzie można utrzymać przy życiu wielu gatunków. Sieć NATURA 2000 powstała na podstawie dwóch dyrektyw Unii Europejskiej: tzw. dyrektywy ptasiej i dyrektywy siedliskowej. Obecnie obejmuje ona od 10% do 30% powierzchni poszczególnych krajów. W Polsce obszary NATURA 2000 obejmują ok. 10% powierzchni. Sieć NATURA 2000 chroni kilkaset gatunków roślin i zwierząt. zagrożonych e skali całej Europy. Ten europejski kontekst powoduje, że w Polsce chroniony jest zarówno orzeł bielik jak i bocian biały. Choć bocian jest w Polsce jeszcze dość liczny to w skali całej Europy jest to gatunek zagrożony podobnie jak bielik. Przetrwanie bocianów białych w Unii Europejskiej zależy wiec w dużej mierze od jego ochrony w Polsce.
PLANY OCHRONY
Sposób zarządzania każdym z obszarów sieci NATURA 2000 jest określony w Planie Ochrony. Dokument ten jest wypracowywany wspólnie przez przyrodników i społeczności lokalne. Stanowi on porozumienie wszystkich lokalnych sił odnośnie metod i form ochrony zagrożonych gatunków i siedlisk, przy jednoczesnym uwzględnieniu lokalnych potrzeb ekonomicznych i społecznych. Plany Ochrony muszą być zaakceptowane przez rady gmin, na terenie których zlokalizowany jest dany obszar. Realizacja działań przewidzianych w Planie Ochrony finansowana jest za środków krajowych i z budżetu Unii Europejskiej.
NATURA 2000, a działalność człowieka
Obszary NATURA 2000 to nie rezerwaty przyrody. W odróżnieniu od dotychczasowych praktyk, objęcie danego terenu ochroną nie oznacza automatycznie ograniczeń w gospodarowaniu na danym terenie. Obszar NATURA 2000 musi łączyć potrzebę ochrony zagrożonych gatunków z poprawą warunków życia mieszkańców. W dyrektywach zapisane są jedynie ogólne wymagania, które muszą być spełnione na obszarach NATURA 2000: • sposoby użytkowania gruntów nie mogą prowadzić do pogorszenia wartości przyrodniczej terenu; • plany i projekty, które mogą wywrzeć znaczący, negatywny wpływ na chronione gatunki i siedliska, muszą zostać poddane ocenie oddziaływania na te obszary NATURA 2000. Oznacza to, że jeśli planowana inwestycja może zagrozić chronionym gatunkom to należy znaleźć rozwiązanie alternatywne (np. zmienić lokalizację, poprawić technologię). Jeśli to okaże się niemożliwe, a inwestycja będzie niezbędna za względu na ważny interes publiczny, inwestor będzie zobowiązany do przeprowadzenia tzw. kompensacji przyrodniczej: w zamian za szkodliwe oddziaływanie inwestycji, w innym miejscu przeprowadzi działania na rzecz przyrody (np. odtworzy oczko wodne, zasadzi drzewa itp.) Co ważne, dyrektywy jednocześnie stwierdzają, że dla odpowiedniego zarządzania siedliskami na obszarach NATURA 2000 użytkownicy bądź właściciele gruntów będą mieć dostęp do środków rekompensujących im ograniczenia.
JAK ZAROBIĆ NA PRZYRODZIE
Prowadzenie gospodarki rolnej zgodnie z potrzebami zagrożonych gatunków, może być źródłem dodatkowych korzyści finansowych. Już teraz rolnicy czerpią dochody z programów rolnośrodowiskowych. Gospodarując na swych gruntach zgodnie z interesem przyrody mogą oni otrzymywać co roku nawet ponad tysiąc zł za każdy hektar. Na obszarach NATURA 2000 płatności te są dodatkowo powiększone o 20%. Ochrona przyrody na obszarach NATURA 2000 jest także finansowana prze unijne fundusze LIFE. Doświadczenie pokazuje, że na bazie walorów przyrodniczych obszarów NATURA 2000 może też budować „zielony” biznes, związany z usługami turystycznym, rolnictwem ekologicznym i produktami tradycyjnymi.
Więcej informacji o programie Natura 2000 na stronie:
